Tìm hiểu về Vịnh Xuân Đài - Phú Yên

Nằm ngay bên Quốc lộ 1A, Vịnh Xuân Đài – Phú Yên như một nàng tiên còn vùi trong giấc ngủ dài. Vịnh rộng trên 13.000 ha trải dài trên thị xã sông Cầu và huyện Tuy An. Cửa vịnh (cửa sông Kỳ Lộ) rộng trên 4km và bờ vịnh dài đến 50km. Vịnh có độ sâu từ 7m đến 18m. Trong vịnh gồm những vùng biển và bãi tắm đẹp như vũng La, vũng Sứ, vũng Chào cùng nhiều đảo, bán đảo. ngoài ra vịnh còn chay qua những địa hình khác nhau với tên gọi khá thú vị như: gành Đèn, Mũi đá Ong, gành Đen, gành Đỏ, vũng Lắm, vũng Mắm, vũng Dông, vũng Me, bãi Ôm, bãi Từ Nham, mũi Động Tranh, mũi Gành Tướng, hòn Móm, mũi Tai Mã, gành Bà, Cù lao ông Xá, đảo Nhất Tự Sơn, đám Cồn Cả...

Từ dốc Găng, cách 80m so với mực nước biển, vịnh Xuân Đài như một bức tranh sơn thủy hữu tình với một màu xanh bất tận, mặt biển xanh, rừng dừa xanh, núi non xanh cùng bầu trời xanh thẫm. Vùng nước non trong xanh được bao bọc bởi rừng dừa bạt ngàn, núi non hùng vĩ và những xóm làng bình yên.

Ngoài vẻ đẹp thơ mộng hữu tình, Xuân Đài còn là nơi lưu dấu nhiều sự kiện lịch sử của nước ta. Nơi đây đã chứng kiến chiến công đầu tiên của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ đánh tan đội thủy quân chủ lực của Nguyễn Ánh và mở ra triều đại Tây Sơn. Vào tháng 4/1975, trong Thế chiến thứ hai, cũng tại nơi đây tàu hải quân Nhật bị máy bay Đồng Minh bắn chìm giữa vịnh trong khi đang tiến vào vịnh Xuân Đài để xâm chiếm làm bàn đạp tiến vào đất liền. Dưới thời vua Minh Mạng, năm 1832, nơi đây đã diễn ra hoạt động ngoại giao đầu tiên giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Ngoại lang Nguyễn Tri Phương (do vua Minh Mạng cử đến) đã tiếp phái đoàn ngoại giao của Hoa Kỳ mang theo thư của tổng thống Andrew Jackson để xin giao hảo thông thương. Vũng Lắm còn từng là thương cảng sầm uất bậc nhất Phú Yên lúc bấy giờ, người Pháp đã đặt tòa công sứ năm 1887 và đồng thời cũng đặt sở thương chánh để kiểm soát việc buôn bán tại đây. Trong một thời gian dài, khu vực này là thủ phủ của tỉnh Phú Yên. Ngoài ra, nơi đây còn lưu dấu những chiến công, lịch sử trong công cuộc mở đất và giữ gìn bờ cõi của cha ông… Nhiều di vật lịch sử như súng thần công cũng đã được tìm thấy tại đây. Theo dòng thời gian, lịch sử lùi dần vào quá khứ, tất thảy những dấu tích xa xưa trên vịnh Xuân Đài cũng chỉ còn lưu lại trong sử sách. Xuân Đài ngày nay trở thành danh lam thắng cảnh quốc gia, một trong những vịnh đẹp nhất nước.